بررسی تأثیر باکتری‌های محرک رشد و قارچ میکوریزا بر ظهور گیاهچه، استقرار و رشد اولیه یونجه در شرایط تنش شوری

به منظور ارزیابی تأثیر باکتری‌های محرک رشد گیاه و قارچ میکوریزا بر ظهور گیاهچه، استقرار و رشد اولیه یونجه در شرایط تنش شوری، آزمایشی در تابستان 1390 در گلخانه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم و مهندسی زراعی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش شوری شامل شاهد (بدون تنش) (S0)، 60 (S1) و 120 (S2) میلی‌مولار نمک کلرید سدیم، دو رقم یونجه (بمی و یزدی) و یازده پیش‌تیمار مختلف باکتریایی و میکوریزا بود. سطوح پیش‌تیمار زیستی شامل شاهد (بدون باکتری)، ازتوباکتر، آزوسپریلیوم، سودوموناس، ریزوبیوم ملیلوتی و قارچ میکوریزا بصورت منفرد و بصورت تلفیق دوتایی ریزوبیوم با هریک از جنس‌های باکتریایی و قارچ میکوریزا و نیز تلفیقی از کلیه تیمارهای زیستی بود که در مجموع یازده سطح پیش‌تیمار مختلف باکتریایی و میکوریزا را تشکیل می‌داد. اعمال تنش شوری منجر به کاهش معنی‌دار ظهور گیاهچه و عملکرد گردید که این روند نزولی در تیمار شاهد (عدم پیش تیمار بذر) بیشتر بود. به کارگیری پیش‌تیمار زیستی به ویژه تیمار منفرد سودوموناس و تیمارهای تلفیقی نقش برجسته‌ای در کاهش اثرات منفی شوری بر صفات مورد ارزیابی داشتند. با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق به نظر می‌رسد باکترهای محرک رشد و قارچ میکوریزا از طریق تولید و ترشح هورمون‌های گیاهی نظیر اکسین، سیتوکنین، جیبرلین، کاهش میزان تولید اتیلن و نیز بهبود جذب آب و عناصرغذایی در گیاه در شرایط تنش، موجب حفظ رشد گیاه در هنگام مواجه با تنش شوری می‌گردند